In 1899 wordt Fiat geboren. Het begin van 125 jaar 'Het Zoete Leven' van prachtige Italiaanse auto's. Snelle auto's ook, vaak nog sneller gemaakt door Carlo Abarth. Autoworld viert beide merken van 4 juli tot 1 september.

Mephisto

In 1899 heerst er crisis in Italië. Maar het land van de laars zal al gauw de automobiel dicht tegen het hart drukken. Enkel de Paus kan er op meer verering rekenen dan de auto. Het is Giovanni Agnelli die het vakmanschap, het technisch vernuft en de onmiskenbare Italiaanse flair weet te combineren op industriële schaal met z’n Fabbrica Italiana Automobili Torino, kortweg Fiat. En af en toe gaat het merk op zoek naar sportief succes. Het bekendste gevolg daarvan is ‘Mephistopheles,’ een waar monster uitgerust met een vliegtuigmotor dat snelheidsrecords behaalt voor Fiat.  

Topolino

In navolging van Henry Ford snapt Agnelli dat massaproductie auto’s goedkoper en bereikbaar maakt. De Italiaanse zucht naar automobielen doet de rest. Bij het begin van de jaren ’20 is 80% van de Italiaanse automobielmarkt in handen van Fiat. In 1923 neemt Agnelli in hartje Turijn z’n intrek in de Lingotto-fabriek, het meest moderne assemblagebedrijf van Europa, inclusief testbaan op het dak. Na de Tweede Oorlog verkeert Italië andermaal in diepe crisis. Het land stond aan de verliezende kant en de industrie is letterlijk platgebombardeerd. Fiat gaat opnieuw aan de slag en richt zich nog meer op de gemiddelde Italiaan, met de reeds voor de oorlog voorgestelde Topolino en uiteraard de illustere Cinquecento.

Multipla & Otto Vu 

Maar Fiat zou geen Italiaans merk zijn mochten ze niet geregeld toegeven aan hun onderbuik, waarvan de Ottovu met V8-motor de meest tot de verbeelding sprekende exponent wordt. Daarnaast zijn er ook briljante ontwerpen als de Multipla, de eerste ‘people carrier’ gebaseerd op de 600. 

Carlo Abarth

Fiat heeft wel z’n drang naar competitie opzijgezet, maar dat wil niet zeggen dat ze geen successen behalen op de racebanen van Monza en aanverwanten. Vaker dan niet gecombineerd met de naam ‘Abarth.’ Carlo Abarth had z’n sporen in de racerij reeds verdient als sportief directeur van Cisitalia. Wanneer dat merk overkop gaat kneedt Abarth van de resten van het sportwagenbedrijf z’n eigen merk, met z’n sterrenteken schorpioen als logo. Naast het runnen van z’n eigen wagens, legt Abarth zich ook toe op het produceren van onderdelen voor andere Italiaanse merken, met het oog op betere sportieve prestaties. 

Fiat Abarth

Wanneer Abarth in 1951 naar Turijn verhuist, slaat hij een jaar later de handen in elkaar met Fiat. Abarth gebruikt Fiat-onderdelen voor z’n wagens en krijgt een vergoeding van Fiat voor elke overwinning die z’n wagens behalen. Carlo Abarth is daarbij snugger genoeg om overwinningen te zoeken in de kleinere categrorieën, waarbij hij de tegenstand met bijvoorbeeld Ferrari uit de weg gaat. De samenwerking is niet exclusief, getuige Alfa Romeo’s en Porsches met Abarth’s schorpioen achter hun modelnaam. 

Fiat 2300 Coupé

Fiat blijft zich intussen op de massaproductie richten, maar toont opnieuw af en toe z’n kunnen. Met modellen als de 2300S, die in 1961 uitkomt, heeft een vlaggenschip dat de concurrentie met de meest prestigieuze Italiaanse of andere tegenstanders aankan. Opnieuw staat Abarth in voor het optimaliseren van de prestaties. 

131 Abarth

In 1971 verkoopt Carlo Abarth z’n bedrijf aan Fiat. Wat rest van Abarth gaat over in Osella, terwijl Abarth de sportieve tak van Fiat wordt. De grootste successen worden behaald in de rally, met de 124 Abarth Rally en de 131 Abarth, die verscheidene wereldtitels scoort. Ferrari, dat tot chagrijn van Ford intussen ook werd opgeslokt door Fiat, verdedigt de Italiaanse tricolore immers in de prestigieuze F1-, uithoudings- en GT-wedstrijden. Nadien doet Abarth hetzelfde met Lancia, intussen ook onderdeel van de Fiat-groep, met onder meer de Beta Montecarlo Group 5 en de 037 Group B rally wagen, die beiden wereldtitels scoren. In 1981 houdt Abarth op te bestaan en wordt het vervangen door de Fiat Auto Gestione Sportiva. 

Fiat Panda

De reus die Fiat intussen is geworden, met naast de eigen merken ook samenwerkingsverbanden met Seat en Lada, krijgt klappen wanneer in de jaren ’80 een zware crisis door de automobielsector jaagt. Maar met de Panda grijpt Fiat andermaal terug naar een haalbaar model voor iedereen. De Panda zou uitgroeien tot een cultmodel dat later navolging zou krijgen met een modernere versie. Die versie zou ook de basis vormen voor de nieuwe Cinquecento 500, waarmee Fiat nogmaals een ongekend mondiaal succes boekt. Intussen maakt de naam Abarth ook weer furore op het koetswerk van verscheidene sportieve Fiat-modellen, waaronder uiteraard ook de 500 Abarth.

Abarth 500

In 2014 gaat Fiat over in de Fiat Chrysler Automobiles NV. In 2019 wordt dat de gigant Stellantis wanneer de Franse PSA Group in de rangen wordt opgenomen. In die hoedanigheid stoomt Fiat zich met vereende krachten voor de volgende 125 jaar.